Każdy mieszkaniec Łodzi lub innego zakątka województwa doskonale zna Las Łagiewnicki. Jest to unikalny kompleks leśny w granicach administracyjnych głównego miasta województwa łódzkiego, który jest uważany za jeden z największych kompleksów rekreacyjnych położonych w granicach miasta w całej Europie, informuje lodz-name.eu.
Jeśli chcesz oderwać się od codzienności lub zapomnieć na chwilę o hałaśliwych ulicach miasta, zrelaksować się na łonie natury lub po prostu wybrać się na spacer – koniecznie warto tu zajrzeć. Łodzianie często przyjeżdżają do lasu, ponieważ dla wielu Las Łagiewnicki jest ulubionym zielonym zakątkiem w rodzinnym mieście.
Czym wyróżnia się ta lokalizacja, co ciekawego można tu zobaczyć oraz fakty dotyczące historii Lasu Łagiewnickiego w Łodzi – przeczytacie w poniższym materiale.
Dlaczego kompleks leśny otrzymał taką nazwę: trochę z historii lasu
Historia lasu sięga XI wieku, gdy najprawdopodobniej powstała osada Łagiewniki, która rozciągała się w północno-wschodniej części współczesnej Łodzi, w dawnej dzielnicy Bałuty. W starożytności pełnił funkcję służebną – miał ostrzegać wartowników twierdzy w mieście Zgierz przed zagrożeniem.
Sama nazwa miasta pochodzi od słowa „łagwa” – naczyń z drewna i skóry, które były dostarczane na dwór książęcy i służyły do przechowywania i przenoszenia napojów. Według innej wersji nazwa wsi pochodzi od nazwiska rzemieślnika Łagiewnika, który zajmował się produkcją naczyń z drewna. Nie udało się jednak znaleźć historycznego potwierdzenia drugiej wersji, więc jest to tylko legenda przekazywana przez mieszkańców.
Las Łagiewnicki jest związany z kilkoma ważnymi wydarzeniami historycznymi. W połowie XIX wieku w lesie stacjonowały powstańcy, które brały udział w walkach Powstania Styczniowego. Tragiczne wydarzenia miały również miejsce w lesie podczas II wojny światowej i okupacji Łodzi, kiedy Niemcy zorganizowali tam miejsce egzekucji żydowskich jeńców.
Wierni kojarzą to miejsce z historią świętego Antoniego, który według legend pojawił się tu w latach 70. XVI wieku. Później na tym miejscu wybudowano kaplicę, do której zaczęli przybywać pielgrzymi. Po pewnym czasie, gdy kościół uznał Antoniego, w lesie wybudowano kościół i klasztor, a także przywieziono tu ikonę z wizerunkiem świętego.
W niektórych miejscach w Lesie Łagiewnickim można znaleźć ślady działalności człowieka z przeszłości. W czasach, gdy miasto Łódź aktywnie się rozwijało, stawało się coraz bardziej przemysłowe i powstawało tu więcej fabryk i zakładów, przedsiębiorcy zakładali w lesie tartaki i cegielnie. W przeszłości przedsiębiorcy aktywnie korzystali ze wszystkich darów natury w Lesie Łagiewnickim – intensywnie było wykorzystywane drewno, woda i zasoby mineralne (glina, żwir itp.). Wkrótce na tych terenach pojawiły się grunty rolne. To niestety pozbawiło bujny las znacznej części jego zielonego bogactwa.
Bogata flora i fauna Lasu Łagiewnickiego: co można tu zobaczyć?
Las Łagiewnicki jest wyjątkowym kompleksem leśnym, bogatym nie tylko w historię, ale także w ciekawe zabytki architektury, flory i fauny. Ci, którzy lubią tu spacerować, przychodzą tu, aby być w harmonii z naturą, podziwiać malownicze krajobrazy i dowiedzieć się więcej o rzadkich roślinach.
Przez wiele lat istnienia lasu przeprowadzono tu szereg badań przez botaników. Naukowcy odkryli, że w obrębie ogromnego kompleksu leśnego występuje ponad 540 gatunków roślin naczyniowych, w tym ponad 100 gatunków drzew i krzewów. Jeszcze bardziej imponująca jest liczba gatunków grzybów rosnących w obrębie lasu – jest ich tu ponad 1000.
Ponadto drzewa, które tu rosną, mają kilkaset lat – podróżując przez północno-zachodnią część lasu można natknąć się na dwustuletnie „długowieczne” dęby. Szczególną uwagę przyciąga skraj lasu z barwnymi łąkami i torfowiskami z bogatą florą i fauną.
Mówiąc o faunie Lasu Łagiewnickiego, to też z pewnością można stwierdzić, że jest imponująca. Za szczególnie cenną i różnorodną badacze uważają faunę ptaków i owadów. Występuje tu wiele ssaków – na przykład dziki. Wśród ptaków są również gatunki drapieżne, które tu gniazdują, a w okresie migracji w kompleksie leśnym można zobaczyć prawdziwe cudo – łosia szlachetnego. Ogółem naukowcy liczą tu ponad 500 gatunków owadów, ponad 100 gatunków ptaków, 25 gatunków ssaków i 15 gatunków ryb.
Zabytki na terenie Lasu Łagiewnickiego
Las Łagiewnicki przyciąga uwagę odwiedzających, ponieważ można tu znaleźć ciekawe zabytki architektury podczas spacerów. Do najbardziej znanych i największych należy jeden z trzech pałaców Ludwika Heinzla, znanego łódzkiego fabrykanta. Jest to cenny zabytek architektury końca XIX wieku, z bogatymi zdobieniami eklektycznymi i elementami neorenesansu.
Wierni zwracają uwagę na cenny zabytek sakralny – Klasztor oo. Franciszkanów, który powstał w połowie XVII wieku. Tutaj, na terenie klasztoru, który „ukrył się” w przestrzeniach lasu, można zobaczyć unikatowe rzeźby wybitnego Wojciecha Gryniewicza.
Miłośników sportu i jazdy konnej z pewnością zainteresuje budynek Łódzkiego Klubu Jeździeckiego – ośrodka jeździeckiego wybudowanego w okolicach Lasu Łagiewnickiego w 1958 roku. Miejsce to ma jednak znacznie dłuższą historię – do dziś zachowały się XIX-wieczne stajnie należące niegdyś do Juliusa Heinzla. Łódzki Klub Jeździecki działa do dziś. Kilka razy na tej lokalizacji kręcono filmy.
Warto tu zobaczyć także cmentarz rzymsko-katolicki, założony na początku XX wieku. Tutaj spoczywa wielu wybitnych ludzi Łodzi.
Znaczenie Lasu Łagiewnickiego dla ekologii Łodzi
Trudno przecenić znaczenie Lasu Łagiewnickiego dla ekologii miasta Łodzi. Przede wszystkim jest to wyjątkowe miejsce do badań – przez wiele lat kompleks służył jako teren edukacyjny dla naukowców i studentów, a obecnie także dla dzieci dzięki wytyczonym tam ścieżkom dydaktycznym.
Ponadto Las Łagiewnicki jest potężnym generatorem tlenu, rodzajem naturalnego filtra powietrza. To największy zielony obszar w granicach Łodzi, który chroni duże przemysłowe miasto przed katastrofą ekologiczną. Jednak wszystko może się zmienić w przyszłości.
Istnieje wiele zagrożeń dla Lasu Łagiewnickiego, z których najpoważniejszym jest aktywna urbanizacja. Nie mniejszym zagrożeniem jest zanieczyszczanie lasu śmieciami, które nieuczciwi mieszkańcy wyrzucają w lesie lub jego okolicach.
Powstanie rezerwatu przyrody „Las Łagiewnicki”
Obawiając się, że kompleks leśny jest zagrożony przez miasto i działalność człowieka, władze i ekolodzy wspólnie podjęli się stworzenia tu systemu ochrony środowiska. Rozpoczęło się to już w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku, kiedy to lokalne władze zadecydowały o oznakowaniu wielu pieszych i rowerowych szlaków, przyrodniczych i leśnych ścieżek. Miało to na celu popularyzację Lasu Łagiewnickiego i ochronę go przed nadmiernym użytkowaniem. Wtedy właśnie pojawiło się wiele tablic informacyjnych, które opowiadały odwiedzającym o wartości i historii lasu.
Jednak najważniejszy krok w celu ochrony lasu został podjęty w 1996 roku, kiedy duża część lasu została przekształcona w rezerwat przyrody „Las Łagiewnicki”. Na rezerwat wybrano obszar o powierzchni prawie 70 hektarów.
